شاه کلید نکات
شاه کلید سوال
![[شاه کلید مای درس] | دوره تاریخی](https://dl.my-dars.com/upload/image/t051690712133.jpg)
دوره تاریخی با اختراع خط شروع شد
ساکنان نواحی غربی و جنوب غربی فلات ایران (یعنی جلگه خوزستان و کوه پایه های زاگرس) با توجه به ارتباطشان با مردمان بین النهرین (که دارای خط بودند)، زودتر از سایر نواحی، وارد دوره تاریخی شدند.
نکته
مختصر آگاهی که از آغاز دوران تاریخی نواحی مذکور داریم، اغلب متکی بر منابع بین النهرین به ویژه گل نوشته های آنجاست.
ایلامی ها، کاسی ها، لولوبی ها و گوتی ها.
نکته ها
1) کاسی ها (که در لرستان به سر میبردند) ، در هزاره دوم پیش از میلاد چندین قرن بر شهر بابلِ و قسمت هایی از بین النهرین مسلط بودند
2) مفرغ های لرستان به کاسی ها منسوب شده است.
3) مهم ترین اثری که از لولوبی ها به جای مانده، نقش برجسته اَنوبَنینی، پادشاه لولوبی، در سرپل ذهاب است که سنگ نوشته کوتاهی به زبان اکَدی هم دارد.
4) گوتی ها در زاگرس ساکن بودند. در اواخر هزاره سوم پیش از میلاد، مدت کوتاهی بابِل و مدتی نیز ایلام را در تصرف داشتند.
5) دوران تاریخی فلات ایران با تاریخ ایلام که اطلاعات مکتوبی در باره آن وجود دارد، آغاز می شود.
6) سرزمین اصلی ایلامیان شامل جلگه خوزستان و مناطق کوهستانی زاگرس جنوبی و میانی بود.
7) آشوربانیپال (فرمانروای آشور) شوش (پایتخت ایلام باستان) را نابود کرد.
8) معبد چُغازنبیل (پرستش گاه این شوشیناک) در نزدیکی شهر شوش قرار دارد. این معبد با استفاده از خشت خام در چند طبقه بنا شده است و روکشی از آجرنوشته ها و آجرهای لعاب دار دارد.
9) در اسناد حقوقی و قضایی ایلام ، سندها و تعهدات با سوگند به این الهه (الهه ناروندی) ضمانت می شد.
